ABDÜLMECİD EFENDİ

Sabancı Üniversitesi Sakıp Sabancı Müzesi, Sabancı Holding’in desteğiyle Türkiye sanat tarihinde derin izler bırakmış, kendisi de önemli bir ressam olan; hat, müzik ve edebiyat ile de ilgilenen, pek çok sanatçının ve kurumun da hamiliğini üstlenmiş Abdülmecid Efendi’nin hayatı ve sanatı üzerine kurgulanan “Şehzade’nin Sıra Dışı Dünyası: Abdülmecid Efendi” sergisini 21 Aralık 2021 – 1 Mayıs 2022 tarihleri arasında sanatseverlerle buluşturuyor.

SSM’deki “Şehzade’nin Sıra Dışı Dünyası: Abdülmecid Efendi” sergisi; SSM’nin koleksiyonu, 14’ü resmi kurum koleksiyonu, 17’si aile koleksiyonu, özel müze ve galeri koleksiyonlarından eserlerle birlikte Halife’nin son 20 yılını geçirdiği Fransa’dan, Institut Français Türkiye ve Fransa’nın İstanbul Konsolosluğu’nun desteği ve iş birliğiyle gelen eserleri kapsıyor. Nice şehrindeki Musée Massena Koleksiyonu’ndan 1926 tarihli bir otoportre ile Rochefort’taki Pierre Loti Müze Evi’nden alınan ve Abdülmecid Efendi’nin Loti’ye hediye ettiği orijinal çerçeveli iki resimle beraber sergi koleksiyonu 60 tablo ve 300’ü aşkın belgeden oluşuyor.

Abdülmecid Efendi’nin sanatını kapsamlı bir bakış açısıyla ele alan sergide ayrıca SSM koleksiyonunda yer alan Abdülmecid Efendi’ye ait 6 eser ilk kez bilimsel bir araştırma ile “Görünenin Ötesinde Abdülmecid Efendi” başlıklı bölümde yer alıyor. Sabancı Üniversitesi, Koç Üniversitesi ve İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi iş birliğiyle gerçekleştirilen çalışmada Abdülmecid Efendi’nin resim tekniği, eserlerinin geçirmiş olduğu restorasyon çalışmaları, kullandığı malzemelerin yapısı, rengi, boya katmanları ve dokusu ile onun sanatsal üretim koşullarına ışık tutuyor.

“Abdülmecid Efendi’yi çoğu ilk kez görülecek bir şeçki ile anıyoruz”

Sakıp Sabancı Müzesi Direktörü Dr. Nazan Ölçer, “Sakıp Sabancı Müzesi’nin böylesine sıra dışı bir sanatçıya, çok yönlü bir şehzadeye ev sahipliği yapacak olmasının mutluluğunu yaşıyoruz. Sultan Abdülaziz’in saltanatı sırasında doğan ilk oğlu Abdülmecid Efendi, çok erken yaşlarda babasının trajik ölümünü yaşamış ve bunu hiçbir zaman unutamamış. Hayatının yaklaşık elli yılını şehzâde, dört senesini veliahd, yaklaşık on altı ayını halife, son yirmi yılını ise sürgünde geçirmiş. Yetmiş altı senelik ömründe mutlakiyet, meşrutiyet ve cumhuriyet olmak üzere üç rejime de tanıklık etmiş, iki dünya harbi yaşamış… Osmanlı’nın son veliahdı ve son halifesi, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin de seçtiği ilk ve tek halife Abdülmecid Efendi, Osmanlı İmparatorluğu’nun parçalanıp tarihe karışmasının bizzat şahidi olmuş. Kuşkusuz yaşanan askeri ve siyasi olaylardan en çok etkilenen kişilerden biri ancak her zaman müşfik bir baba ve dede olduğunu görüyoruz. Ressam kimliğinin yanında müzik ve hat sanatı ile ilgilenmiş; şehzâdeliğinden itibaren aydınları ve sanatçıları desteklemesinin yanı sıra onlarla kurduğu yakın dostluklarla Osmanlı hanedanı için alışılmışın ötesinde olmuş. Zamanının ruhunun farkında, Doğu-Batı ve gelenek modernite ikilemleri karşısında din ve geleneğine bağlı olmakla beraber Batı’ya da açık bir Türk münevveri olarak yaşamış. Müzemizdeki sergide Doğu’yu ve Batı’yı kendi içinde harmanlamış bir modern çağ prensi olan Abdülmecid Efendi’yi çoğu ilk kez yan yana gelmiş, ilk defa görülecek bir seçkiyle anıyor, Şehzade’nin çok yönlü sanatına odaklanıyoruz. Sergimizde Şehzade’nin ressamlığının yanı sıra edebiyat ve müzikle ilişkisine, dönemin aydınları ve sanatçılarıyla kurduğu yakın dostluklara bakacağız. Tevfik Fikret’in şiirinden esinlenerek çizdiği 3 adet Sis tablosunu ilk kez yan yana göreceğiz. Yakın dostu Pierre Loti’ye hediye ettiği manzara tabloları; mektupları, bazısı bilinmeyen aile fotoğrafları, aralarında yakın dostu Abdülhak Hamit’in Finten oyununun prömiyeri için verdiği davet de olmak üzere pek çok menünün de olduğu 300’den fazla belgeyle Abdülmecid Efendi’yi keşfedeceğiz. Sergi boyunca ziyaretçilerimize sarayın ilk kapsamlı resim koleksiyonunun oluşmasını da sağlayan babası Sultan Abdülaziz’e ait besteler eşlik edecek. Tüm sanatseverleri bu sıra dışı şehzadeyi daha yakından tanımak üzere müzemize bekliyoruz” dedi.

“Şehzade’nin Sıra Dışı Dünyası: Abdülmecid Efendi” sergisi 1 Mayıs 2022 Pazar gününe kadar pazartesi hariç 10:00 – 18:00, cumartesi 10:00 – 20:00 saatleri arasında SSM’de Galeri -2’de ziyaret edilebilecek.